کد مطلب:30074 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:108

فضل بن عبّاس












فضل بن عبّاس بن عبد المطّلب قُرَشی هاشمی، پسر اُمّ فضل (لبابه، دختر حارث) و بزرگ ترین فرزند عبّاس است. او را از یاران پیامبر صلی الله علیه وآله و امام علی علیه السلام شمرده اند. در فتح مكّه و جنگ حُنَین، همراه پیامبر خدا جنگید[1] و هنگامی كه مردم در جنگ حُنَین به پیامبر خدا پشت كردند و گریختند، او ایستادگی كرد.[2].

فضل، جزو كسانی است كه پیامبر صلی الله علیه وآله را غسل دادند و در مراسم كفن و دفن ایشان حاضر بود و همراه علی علیه السلام وارد قبر شد.[3].

او از زمره ولایتمداران مخلص امام علی علیه السلام و از مدافعان حقّ خلافت او بود.[4] در خاكسپاری فاطمه علیها السلام شركت داشت[5] و در سال هجدهم هجری به روزگار خلافت عمر بن خطّاب، وفات كرد.[6].

6644. الأخبار الموفّقیات - به نقل از محمّد بن اسحاق -:چون با ابو بكرْ بیعت شد، قبیله تَیْم بن مرّه، فخرفروشی كردند؛ ولی عموم مهاجران و بیشترِ انصار، تردید نداشتند كه پس از پیامبر خدا، علی علیه السلام، همه كاره و جانشین است.

پس فضل بن عبّاس گفت:ای قبیله قریش و بویژه ای بنی تَیم! شما جانشینی پیامبرصلی الله علیه وآله را به سبب نزدیكی به پیامبر صلی الله علیه وآله گرفتید، در حالی كه ما شایسته آنیم و نه شما.

اگر ما این خلافت را - كه شایسته اش هستیم - طلب می كردیم، ناخشنودی مردم، بیش از آن بود كه دیگران به خلافت رسند و این، از سرِ حسادت و كینه ای است كه با ما دارند و ما می دانیم كه سرور ما پیمانی [با پیامبرصلی الله علیه وآله] دارد كه بدان عمل می كند.[7].









    1. المستدرك علی الصحیحین:5196/308/3، الطبقات الكبری:54/4.
    2. المستدرك علی الصحیحین:5196/308/3، الطبقات الكبری:54/4، تاریخ الطبری:74/3.
    3. المستدرك علی الصحیحین:5196/308/3، تاریخ الطبری:211/3-213.
    4. الأخبار الموفّقیّات:380/580.
    5. الطبقات الكبری:29/8، تاریخ الطبری:241/3، الكامل فی التاریخ:21/2.
    6. المستدرك علی الصحیحین:5196/308/3، الطبقات الكبری:55/4.

      درباره تاریخ درگذشت او، اخبار متفاوتی رسیده است. برخی گفته اند: «در روزگار ابو بكر، در كنار خالد بن ولید، كشته شد» و برخی او را «از كشتگان نبرد یَرموك» دانسته اند (ر. ك:المستدرك علی الصحیحین:5197/308/3 و 5198، التاریخ الكبیر:502/114/7.

    7. الأخبار الموفّقیّات:380/580.